TIBBİ VE AROMATİK BİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİ (M.Muharrem Özcan)

Tarım

TIBBİ VE AROMATİK BİTKİ YETİŞRİCİLİĞİ EĞİTİMİNİN ÖNEMİ

Tıbbi ve Aromatik bitkiler geçmişten bu yana sahip oldukları özelliklerine göre çok geniş kullanım alanına sahip sahiptirler. Tıbbi ve Aromatik bitkiler; halk hekimliği, beslenme, eczacılık, kozmetik, gıda, parfümeri ve terapi gibi çok farklı sektörlerde geniş kullanım alanı bulmaktadır. Özellikle son yıllarda Tıbbi ve Aromatik bitkilerin önemi gün geçtikçe artmış ve bu bitkilere olan talep artmıştır. Gelişmiş ülkelerde reçeteli ilaçların %25’ini bitkisel kökenli ilaçların oluşturduğu ve değişen sağlık anlayışı, gıdalara tat ve çeşni verici ve koruyucu olarak Tıbbi ve Aromatik bitkilerin kullanımının artmasında etkili olmuştur.

Son yıllarda, dünya genelinde olduğu gibi, Türkiye’de Tıbbi ve Aromatik bitkilerin önemi, kullanım alanları ve tüketimi her geçen gün giderek artmaktadır. Türkiye farklı iklim ve ekolojik koşullara sahip olması, floranın çok sayıda bitki türü ve çeşitliliği içermesi bakımından doğadan toplanan ve kültürü yapılan Tıbbi ve Aromatik bitkiler açısından büyük bir ekonomik potansiyele sahiptir. Ülkemizde bulunan Tıbbi ve Aromatik bitkilerin çok büyük bir kısmı doğal olarak yetişmekte ve ancak az bir kısmının çok sınırlı alanlarda kültürü yapılmaktadır. Tıbbi ve Aromatik bitkilerin kültür şartlarında yetiştirilmesi ve böylece standart ve kaliteli drog üretimi konusundaki araştırmalar son yıllarda Türkiye’de önem kazanmakla birlikte, henüz arzu edilen seviyeye ulaşmamıştır. Hâlbuki bugün dünya pazarları ve ilaç sanayi etken madde miktarı ve kalitesi yüksek standart ürünler talep etmektedir.

Diğer tarla bitkilerinde olduğu gibi, Tıbbi ve Aromatik bitkilerin üretiminde de amaç kaliteli ve yüksek verim almaktır. Bunun için öncelikle, farklı ekolojik bölgelere uygun çeşitlerin geliştirilmesi ve modern yetiştirme tekniklerinin belirlenmesi gerekmektedir.

Tıbbi ve Aromatik bitkilerin önemini belirleyen sekonder metabolitlerin bitkideki miktarı ve bileşenleri bitki türüne, bitkinin gelişme dönemine, bitkinin drog olarak kullanılan kısmına ve drogun toplanma zamanına göre değişiklik gösterirler. Kimi bitkilerde uçucu yağ en fazla yaprakta, kimilerinde ise çiçeklerde bulunur ve çiçeklenme devresi uçucu yağların en fazla olduğu gelişme dönemidir. Diğer taraftan bitkilerin geliştikleri ortamda etkili olan çevre şartları (iklim, ışık, toprak, su, mineral maddeler), yetiştirme tekniği uygulamaları, hasat ve hasat sonu işlemleri gibi faktörler de bitkilerdeki uçucu yağların miktarı ve bileşenleri üzerine olumlu veya olumsuz etkide bulunur. Bu yüzden, farklı ekolojiler ve yetiştirme tekniği şartlarında Tıbbi ve Aromatik bitkilerden elde edilen uçucu yağ miktarı ve bileşimi farklı olabilmektedir.

Tıbbi ve Aromatik bitkilerde sürdürülebilir üretim ve pazar potansiyelini yeterince değerlendirmek için bu ürünlerin istenen miktar ve kalitede olması gerekmektedir. Bu bağlamda, tüketici ve sanayici taleplerine cevap veren kaliteli ve standart ürün için ıslah edilmiş çeşitlerin geliştirilmesi, bu çeşitlerin uygun ekolojilerde ve modern tarımsal teknoloji kullanılarak yetiştirilmesi Tıbbi ve Aromatik bitkiler açısından ülkemizin üretim ve pazar olanaklarını arttıracaktır.

Eğitim Amacı

Tıbbi ve Aromatik bitki eğitiminin amacı, katılımcılara Tıbbi ve Aromatik bitkileri temel düzeyde tanıtma, bitkilerin faydalanma şekillerini, ekonomik değerlerini, kültüre alma, çoğaltma yöntemlerini, yetiştirme tekniklerini, etkin maddelerini tanıma ve elde etme yöntemlerini, standardizasyonun ve standart ürünün önemini genel ve bitki özelinde aktarmak ve bu bilgiler ile bilinçli ve doğru yetiştiricilik yapmasını sağlamaktır.

Eğitim İçeriği

EĞİTİM İÇERİĞİ – KONULAR

Ø TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER GENEL

-Tıbbi ve Aromatik bitki tanımı, tarihçesi,

-Tıbbi ve Aromatik bitki biyolojik çeşitliliği ve endemizm,

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerden faydalanma şekilleri,

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerin önemi.

Ø TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLERİN TİCARETİ

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerin Dünya’da ve Türkiye’deki ticareti,

-Tıbbi ve Aromatik bitki ticaretinde öne çıkan bitkiler,

-Tıbbi ve Aromatik bitki ticaretine konu olan bitkilerin ihracat ve ithalat durumları,

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerden elde edilen katma değeri yüksek ürünlerin (Uçucu yağlar, Aromatik ekstreler vb.) ticareti,

-Tıbbi ve Aromatik bitki ticaretinde doğal floradan toplanarak (Odun dışı orman ürünleri vb.) elde edilen ürünlerin ticaret durumu.

Ø TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLERİN KÜLTÜRÜ

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerin kültürünün yapılmasının faydaları,

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerde kültüre alınacak türlerin seçimi,

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerin kültürünü etkileyen faktörler

-Tıbbi ve Aromatik bitkilerde çoğaltma yöntemleri,

Generatif ve vejetatif üretim yöntemleri

-Genel yetiştirme teknikleri

Toprak işleme, ekim/dikim, gübreleme, hastalık zararlı ve yabancı ot mücadelesi, hasat-toplama, kurutma, ambalajlama ve depolama

Ø SEKONDER METABOLİTLER (Bitki bileşenleri-Etkin maddeler)

– Tıbbi ve Aromatik bitkilerin sekonder metabolitleri olan Alkaloitler, Terpenoitler (Uçucu yağlar, Aromatik bileşikler), ve Fenollerin tanımı, işlevleri ve görevleri,

– Sekonder Metabolitlerin ekonomik önemi, kullanım alanları,

– Bitkilerin Sekonder Metabolit üretimini etkileyen faktörler,

– Sekonder Metabolitleri elde etme yöntemleri (Damıtma, Ekstraksiyon)

Ø TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLERDE STANDARDİZASYON

– Standardizasyonun ve standart ürün tanımı, gerekliliği ve faydaları,

– Ulusal ve Uluslararası standardizasyon kuruluşları ve standartları

– Tıbbi ve Aromatik bitkilerde etkinlik, kalite ve güvenilirlik.

Ø BİTKİ ÖZELİNDE TIBBİ VE AROMATİK BİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİ

-Önemli Tıbbi ve Aromatik bitkilerden, Nane, Biberiye, Altınotu, Papatya, Laden, Fesleğen, Adaçayı, Kekik, Lavanta, Kantaron, Salep orkidesi, Itır, Oğul otu, Defne, Safran, Çörekotu, Ekinezya, Anason bitkileri ve türlerinin,

Bitkisel özellikleri, Ekolojik istekleri, Faydalanma yönleri, Çoğaltım yöntemleri, Tarımı, Hasat/Biçim ve sonrası hazırlık işlemleri incelenecektir.

Kalkınma ajansları, Bakanlıklar ve Üniversiteler tarafından hazırlanmış olan Tıbbi ve Aromatik bitkilerin Fizibilite raporları, Eylem planları ve çalıştay, sempozyum vb. toplantıların sonuç raporları canlı derslerde bitkiler özelinde irdelenecektir.

Eğitime Kimler Katılabilir?

Tıbbi ve Aromatik bitki yetiştiricilik faaliyetlerinde bulunanlar ve bulunmak isteyenler,
Genç çiftçiler, Kadın girişimciler,
Ek gelir elde etmek veya hobi amaçlı üretim yapmak isteyenler
Tıbbi ve Aromatik bitkilerden elde edilen katma değeri yüksek, kaliteli ve standart ürünlere önem verenler,
Eğitim, Tıbbi ve Aromatik bitkilere ilgi ve merak duyan, akademik, doğru bilgi peşinde olan herkes için uygundur.

Eğitim Süresi ve Şekli

Eğitimler ofline videolar ve güncel akademik dokümanlarla birlikte canlı derslerle soru cevap olarak desteklenmektedir. Ayrıca alanda uygulama eğitimleri yapılabilir.

Sertifika

Uluslararası Geçerli Üniversite Sertifikası ve/veya Devlet üniversitesi onaylı e-devette sorgulanabilir sertifika

Nasıl Detaylı Bilgi Alabilirim?

Tıbbi ve Aromatik Bitki Yetiştiriciliği Kursu hakkında

Türkiye’nin Eğitim Akademisi Danışmanlarından bilgi almak ve tüm sorularınıza cevap bulmak için sayfadaki Detaylı Bilgi Tep Et ya da Hemen Bilgi Al başlıklı iletişim formunu doldurabilirsiniz.